| TÜRKİYE DIŞ POLİTİKA KRİZLERİ | ||||
| KRİZ YÖNETİMİ BÜTÜNLEŞİK ÖZET TABLOSU | ||||
| GENEL BİLGİLER | KRİZİN ADI | 1981 Limni Adası'nın Silahlandırılması Krizi | -Krizi en iyi tanımlayacak jenerik ismin girilmesi | |
| DIŞ POLİTİKA KRİZİ AKTÖRLERİ | DEVLET | -Krizin doğrudan tarafı olan ülkelerin isimlerinin girilmesi | Türkiye-Yunanistan | |
| KRİZİ TETİKLEYEN BİRİM | DEVLET | -Krizin tetiklenmesine yol açan sözel/eylemsel davranışı kim gerçekleştiriyor? Devlet / Devletdışı | ||
| HÜKÜMET YAPILARI | Türkiye | -Kriz anında mevcut siyasal rejim ve yönetim sistemi hakkında bilgi verilir | Askeri | |
| Yunanistan | -Kriz anında mevcut siyasal rejim ve yönetim sistemi hakkında bilgi verilir | |||
| SEÇİLMİŞ KARAR ALMA SÜRECİ AKTÖRLERİ | TÜRKİYE | |||
| DEVLET BAŞKANI | Kenan Evren | |||
| BAŞBAKAN | Bülent Ulusu | |||
| DIŞİŞLERİ BAKANI | İlter Türkmen | |||
| SAVUNMA BAKANI | Ümit Haluk Bayülken | |||
| İÇİŞLERİ BAKANI | ||||
| GNKUR BAŞKANI | ||||
| BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||
| BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||
| RAKİP ÜLKE | ||||
| DEVLET BAŞKANI | Konstantin Karamanlis | |||
| BAŞBAKAN | A. Papandreu | |||
| DIŞİŞLERİ BAKANI | Ioannis Charalambopoulos | |||
| SAVUNMA BAKANI | ||||
| İÇİŞLERİ BAKANI | ||||
| GNKUR BAŞKANI | ||||
| BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||
| BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||
| ÇATIŞMA - KRİZ İLİŞKİSİ | TEKRARLAYAN | -Kriz bir çatışma sürecinde tetikleyici bir sözsel/eylemsel [askeri] girişimin devamında ortaya çıkıyor ise çatışma-kriz ilişkisini açıklayacak bilgi girilir | Ege Uyuşmazlıkları içerisinde de değerlendirildiğinde kriz tekrarlayan çatışma özeülliği göstermektedirç | |
| KRİZİ TETİKLEYEN OLAY | -Çatışmayı krize tetikleyen somut-özgül sözsel/eylemsel davranışın ne olduğu açıkça belirtilir | Limni adasının Yunanistan tarafından silahlandırılması | ||
| KRİZİN SÜRESİ | KRİZİN TETİKLENME TARİHİ | -Krizi başlatan tetikleyici davranışın ortaya çıktığı tarih açıkça belirtilir | ||
| KRİZİN SONA ERME TARİHİ | -Krizin sonlanma tarihi açıkça belirtilir | Uyuyan bir krizdir. Yeni zımni bir statü oluşmuş olsa da Türkiye hukuki ve diplomatik olarak haklarını koruma adına bu statüyü tanımamaktadır. Bu haliyle kriz Türkiye tarafından tırmandırılmayıp uyutulması tercih edilmiştir. | ||
| KRİZİN TİPİ | ||||
| Tarafları Açısından | İki taraflı-Dış Politika | |||
| Çıktığı Coğrafya Açısından | Ege Denizi | |||
| Kriz - Zaman İlişkisi Açısından | Uyuyan | |||
| Krizi Çıkaran Tarafın Niyeti Açısından | Meşruiyet | |||
| KRİZİ TETİKLEYEN OLAY | OLAYIN KATEGORİSİ | Askeri | ÖZET: - Yunanistan’ın Lozan Barış Antlaşması’nda kararlaştırılmış olan adaların silahsızlandırılacağına dair statüyü ihlal ederek Ege Denizi’ndeki adaları –bu arada Limni adasını silahlandırmaya başlaması bir “fiili ihlal” olarak görülmüştür. Ancak Türkiye bu fiili ihlal durumunu sonlandıracak girişimlerini sürdürürken zaman içerisinde daha az askeri tepki gösterirken siyasi ve hukuki argümanlarını korumayı sürdürmüştür. Kamuoyu önünde bu fiili ihlal durumunu dillendirmemeye çalışmaktadır. | |
| KRİZİN TETİKLEYİCİSİ | Statü İhlali | |||
| KRİZ TETİKLEYİCİSİNİN ŞEKLİ | ||||
| KRİZİ TETİKLEYEN OLAYA İLK TEPKİ | ||||
| KRİZ YÖNETİM ANALİZ SÜRECİ | KRİZ YÖNETİM EVRESİ | KRİZ BAŞLANGIÇ EVRESİ | -Krizin tetikleyicisi olan davranışın içinde gerçekleştiği çatışma sürecinin uyaranlarının algılanması, değerlendirilmesine ilişkin evre | 1981 yılında Yunanistan NATO askeri kanadına geri dönünce Lozan'da belirlenen statüye rağmen Ege Adalarının Nato planları dahilinde silahlandırma talebinde bulunmuştur. |
| TIRMANMA EVRESİ | -Krizin tetikleyicisi söz ve eylemin gerçekleştiği evre; savunmacı taraf için kriz algısına bağlı olarak tepki verme zorunluluğunun tartışıldığı süreç | Yunanistan 1984 yılında Limni adası etrafında askeri eğitim uçuşları yapmaya başlamıştır. | ||
| KRİZ EVRESİ | -Savunmacı tarafın krize özgü tepkisini kararlaştırdığı ve uyguladığı evre; kriz bu evrede yatay veya dikey tırmanabilir. Kriz yönetimi stratejilerine bağlı olarak stres ve gerginliğin yumuşamasına doğru gidiş... | |||
| KRİZ SONRASI EVRE | -Taraflar arasında krizi sonlandıracak girişimlerde başarı sağlandığı takdirde kriz evresi sona erer. Sonrasında ise etkilerin gözlendiği evre başlar. | Kriz Türk karar alıcıları tarafından gündeme geitirlmemiş/tırmandırılmamıştır. Fakat diğer taraftan uyuşmazlık-çatışma konusu olarak da ikili ilişkilerde yerini almaktadır. Bu sebeple kriz henüz sona ermemiştir. | ||
| KRİZİN VE KRİZ YÖNETİMİNİN ÖZELLİKLERİ | KRİZ YÖNETİM STRATEJİLERİ | ALGILANAN TEHDİDİN CİDDİYETİ | -Karar alıcının "kriz"i tetikleyen söz ve eyleme temel değer, öncelikleri bakımından yüklemiş olduğu önem ve anlamın ölçüsü hakkında bilgi verir. Karar alıcı için tehdit ve saldırı ciddiyeti yüksek ise buna uygun kriz yönetim stratejileri seçilir. | Sınırlı askeri tehdit |
| RAKİBİN KRİZ YÖNETİM STRATEJİSİ | -Krizi tetikleyen eylemi gerçekleştiren tarafın kriz yönetim stratejisi hakkında bilgi verir. | Oldu-bitti | ||
| RAKİBİN KRİZ YÖNETİM TEKNİĞİ | -Rakibin kriz sürecinde hangi kriz yönetim tekniklerinden yararlandığı hakkında bilgi verir. | Şiddet içermeyen çoklu çözüm | ||
| TÜRKİYE'NİN KRİZ YÖNETİM STRATEJİSİ | -Türkiye'nin kriz sürecinde uygulamış olduğu kriz yönetim strtejileri hakkında bilgi verir. | Zorlayıcı Diplomasi | ||
| TÜRKİYE'NİN KRİZ YÖNETİM TEKNİĞİ | Türkiye'nin kriz yönetim sürecinde hangi kriz yönetim tekniklerinden yararlandığı hakkında bilgi verir. | Şiddet içermeyen çoklu çözüm | ||
| ŞİDDET SEVİYESİ | -Kriz yönetim sürecinde taraflar arasında askeri şiddetin düzeyi hakkında bilgi verir. Şiddetten kasıt zarar verici silahlı çatışmanın gerçekleşmesidir. | Psikolojik stres ve baskı | ||
| ÜÇÜNCÜ AKTÖRLERİN YAKLAŞIMI | 3. AKTÖR / UA ÖRGÜTLER | 3. AKTÖR MÜDAHİL ÖRGÜT | -Üçüncü aktör olarak hangi uluslararası, bölgesel örgütlerin krizi sonlandırmaya yarayacak girişimlerde bulunduğuna ilişkin bilgi verir. | NATO |
| 3. AKTÖR ULUSLARARASI ÖRGÜT MÜDAHALESİ | -Kriz sürecinde üçüncü aktörler olarak uluslararası, bölgesel örgütlerin krizi sonlandırmak amacıyla yapmış oldukları girişimlerin niteliği hakkında bilgi verir. | 1981’den itibaren Limni’deki askeri varlığını NATO askeri planları içerisine dahil ederek adaları silahlandırmasına meşru bir zemin yaratmaya çalışması yeni krizlere neden olmuştur | ||
| 3. AKTÖR / DEVLETLER | 3. AKTÖR DEVLET | -Üçüncü aktör olarak hangi devletlerin, krizi sonlandırmaya yarayacak girişimlerde bulunduğuna ilişkin bilgi verir. | ||
| 3. AKTÖR DEVLET MÜDAHALESİ | -Kriz sürecinde üçüncü aktörler olarak devletlerin, krizi sonlandırmak amacıyla yapmış oldukları girişimlerin niteliği hakkında bilgi verir. | |||
| KRİZİN SONUCU | SONUCUN NİTELİĞİ | -Krizin nasıl sonuçlandıırlmış olduğuna ilişkin bilgi verir. | ||
| SONUCUN ŞEKLİ | -Krizin taraflar arasında hangi şekilde sonlandırıldığı hakkında bilgi vermektedir. | Zamanla unutulma | ||
| KRİZ SONRASI STATÜ | -Kriz sonlandırılmış ise kriz sonrası süreçte taraflar arasındaki ilişkilerde nasıl bir statünün ortaya çıktığı hakkında bilgi vermektedir. | Zımni yeni statü | ||
| KAYNAK ÖNERİSİ | REFERANS ADI | |||
| 1 | Sertaç Hami Başeren, Ege Sorunları, Ankara: Tudav, 2006. | |||
| 2 | Fuat Aksu. Türk Yunan İlişkileri: İlişkilerin Yönelimini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir İnceleme, Ankara: SAEMK Yayınları, 2001. | |||
| 3 | Hüseyin Pazarcı. “Ege Adalarının Lozan ve Paris Andlaşmalarıyla Saptanan Askerden Arındırılmış Statüsü Değişmiş midir?” A. Ü. SBF Dergisi, Cilt. LXIII, No. 3-4, Temmuz-Aralık 1988. | |||
| 4 | Hüseyin Pazarcı.“Ege Adalarının Hukuksal Statüsü,” A. Ü. SBF Dergisi, Cilt. LXIII, No. 3-4, Temmuz-Aralık 1988. | |||
| 5 | ||||
| 6 | ||||
| 7 | ||||
| 8 | ||||
| 9 | ||||
| 10 | ||||
