TÜRKİYE DIŞ POLİTİKA KRİZLERİ | ||||||||
KRİZ YÖNETİMİ BÜTÜNLEŞİK ÖZET TABLOSU | ||||||||
GENEL BİLGİLER | KRİZİN ADI | Batı Trakya Krizi | -Krizi en iyi tanımlayacak jenerik ismin girilmesi | |||||
DIŞ POLİTİKA KRİZİ AKTÖRLERİ | Türkiye-Yunanistan | -Krizin doğrudan tarafı olan ülkelerin isimlerinin girilmesi | ||||||
KRİZİ TETİKLEYEN BİRİM | DEVLET | -Krizin tetiklenmesine yol açan sözel/eylemsel davranışı kim gerçekleştiriyor? Devlet / Devletdışı | Devlet | |||||
HÜKÜMET YAPILARI | TÜRKİYE | -Kriz anında mevcut siyasal rejim ve yönetim sistemi hakkında bilgi verilir | Demokratik Rejim-Koalisyon Hükümeti | |||||
KARŞI TARAF | -Kriz anında mevcut siyasal rejim ve yönetim sistemi hakkında bilgi verilir | Demokratik Rejim | ||||||
SEÇİLMİŞ KARAR ALMA SÜRECİ AKTÖRLERİ | TÜRKİYE | |||||||
DEVLET BAŞKANI | Turgut ÖZAL | |||||||
BAŞBAKAN | Yıldırım AKBULUT | |||||||
DIŞİŞLERİ BAKANI | Mesut Yılmaz / Ali Bozer | |||||||
SAVUNMA BAKANI | Hüsnü Doğan | |||||||
İÇİŞLERİ BAKANI | ||||||||
GNKUR BAŞKANI | Doğan GÜREŞ | |||||||
BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||||||
BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||||||
RAKİP ÜLKE | ||||||||
DEVLET BAŞKANI | Hristos Sercatakis/ Konstantin Karamanlis | |||||||
BAŞBAKAN | Ksenefon Zolotas/ Konstantin Miçotakis | |||||||
DIŞİŞLERİ BAKANI | ||||||||
SAVUNMA BAKANI | ||||||||
İÇİŞLERİ BAKANI | ||||||||
GNKUR BAŞKANI | ||||||||
BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||||||
BÜYÜKELÇİ/DANIŞMAN/BÜROKRAT/ | ||||||||
ÇATIŞMA – KRİZ İLİŞKİSİ | -Kriz bir çatışma sürecinde tetikleyici bir sözsel/eylemsel [askeri] girişimin devamında ortaya çıkıyor ise çatışma-kriz ilişkisini açıklayacak bilgi girilir | Yunanistan’ın azınlığın hak ve statüsünün bozulmasına yönelik girişimleri Türkiye’nin söz konusu girişmlede Yunanistan’ı suçlayan davranış sergilemesiyle birlikte diplomatik ve siyasi kriz sürecine geçilmiştir. | ||||||
KRİZİ TETİKLEYEN OLAY | Statü İhlali | -Çatışmayı krize tetikleyen somut-özgül sözsel/eylemsel davranışın ne olduğu açıkça belirtilir | ||||||
KRİZİN SÜRESİ | KRİZİN TETİKLENME TARİHİ | -Krizi başlatan tetikleyici davranışın ortaya çıktığı tarih açıkça belirtilir | 4-Jan-87 | |||||
KRİZİN SONA ERME TARİHİ | -Krizin sonlanma tarihi açıkça belirtilir | 8-Apr-90 | ||||||
KRİZİN TİPİ | ||||||||
Tarafları Açısından | İki taraflı | |||||||
Çıktığı Coğrafya Açısından | Balkanlar | |||||||
Kriz – Zaman İlişkisi Açısından | Gelişen Kriz | |||||||
Krizi Çıkaran Tarafın Niyeti Açısından | Tasarlanmış Kriz | |||||||
KRİZİ TETİKLEYEN OLAY | OLAYIN KATEGORİSİ | Siyasi ve İnsani | ÖZET: Yunanistan Türk ismi taşıyan derneklerin kapatılması kararını almış bu kararın azınlık tarafından öğrenilmesi sonucu Türk azınlığın örgütlenerek eylemler düzenlemesi ve Yunanistan tarafından iki Türk milletvekilinin medeni haklardan mahrum bırakılması sonucunda yine Türk azınlığın eylemde bulunması sonrası Yunanlılar tarafından saldırıya uğraması neticesinde Türkiye’nin tepkisi ile tırmanan kriz. | |||||
KRİZİN TETİKLEYİCİSİ | Yunanistan | |||||||
KRİZ TETİKLEYİCİSİNİN ŞEKLİ | Toplumsal Şiddet Eylemi | |||||||
KRİZİ TETİKLEYEN OLAYA İLK TEPKİ | Diplomatik araçlara başvurulması;uyarı, arabulucuk arayışları | |||||||
KRİZ YÖNETİM ANALİZ SÜRECİ | KRİZ YÖNETİM EVRESİ | KRİZ BAŞLANGIÇ EVRESİ | -Krizin tetikleyicisi olan davranışın içinde gerçekleştiği çatışma sürecinin uyaranlarının algılanması, değerlendirilmesine ilişkin evre | Siyasi tehdit algısı | ||||
TIRMANMA EVRESİ | -Krizin tetikleyicisi söz ve eylemin gerçekleştiği evre; savunmacı taraf için kriz algısına bağlı olarak tepki verme zorunluluğunun tartışıldığı süreç | Diplomatik araçlara başvurulması başkonsolosun istenmeyen kişi ilan edilmesi. | ||||||
KRİZ EVRESİ | -Savunmacı tarafın krize özgü tepkisini kararlaştırdığı ve uyguladığı evre; kriz bu evrede yatay veya dikey tırmanabilir. Kriz yönetimi stratejilerine bağlı olarak stres ve gerginliğin yumuşamasına doğru gidiş… | Türkiye tarafından şiddet içermeyen baskı çerçevesinde ve sınırlı diplomatik hedeflere ulaşılması | ||||||
KRİZ SONRASI EVRE | -Taraflar arasında krizi sonlandıracak girişimlerde başarı sağlandığı takdirde kriz evresi sona erer. Sonrasında ise etkilerin gözlendiği evre başlar. | Statüko ante | ||||||
KRİZİN VE KRİZ YÖNETİMİNİN ÖZELLİKLERİ | KRİZ YÖNETİM STRATEJİLERİ | ALGILANAN TEHDİDİN CİDDİYETİ | -Karar alıcının “kriz”i tetikleyen söz ve eyleme temel değer, öncelikleri bakımından yüklemiş olduğu önem ve anlamın ölçüsü hakkında bilgi verir. Karar alıcı için tehdit ve saldırı ciddiyeti yüksek ise buna uygun kriz yönetim stratejileri seçilir. | Siyasi, insani Tehdit, saygınlık ve hak kaybı | ||||
RAKİBİN KRİZ YÖNETİM STRATEJİSİ | -Krizi tetikleyen eylemi gerçekleştiren tarafın kriz yönetim stratejisi hakkında bilgi verir. | Oldu-Bitti | ||||||
RAKİBİN KRİZ YÖNETİM TEKNİĞİ | -Rakibin kriz sürecinde hangi kriz yönetim tekniklerinden yararlandığı hakkında bilgi verir. | Askeri olmayan baskı | ||||||
TÜRKİYE’NİN KRİZ YÖNETİM STRATEJİSİ | -Türkiye’nin kriz sürecinde uygulamış olduğu kriz yönetim strtejileri hakkında bilgi verir. | Kontrollü Baskı | ||||||
TÜRKİYE’NİN KRİZ YÖNETİM TEKNİĞİ | Türkiye’nin kriz yönetim sürecinde hangi kriz yönetim tekniklerinden yararlandığı hakkında bilgi verir. | Şiddet içermeyen çözüm | ||||||
ŞİDDET SEVİYESİ | -Kriz yönetim sürecinde taraflar arasında askeri şiddetin düzeyi hakkında bilgi verir. Şiddetten kasıt zarar verici silahlı çatışmanın gerçekleşmesidir. | Psikolojik stres ve baskı yaratma | ||||||
ÜÇÜNCÜ AKTÖRLERİN YAKLAŞIMI | 3. AKTÖR / UA ÖRGÜTLER | 3. AKTÖR MÜDAHİL ÖRGÜT | -Üçüncü aktör olarak hangi uluslararası, bölgesel örgütlerin krizi sonlandırmaya yarayacak girişimlerde bulunduğuna ilişkin bilgi verir. | |||||
3. AKTÖR ULUSLARARASI ÖRGÜT MÜDAHALESİ | -Kriz sürecinde üçüncü aktörler olarak uluslararası, bölgesel örgütlerin krizi sonlandırmak amacıyla yapmış oldukları girişimlerin niteliği hakkında bilgi verir. | |||||||
3. AKTÖR / DEVLETLER | 3. AKTÖR DEVLET | -Üçüncü aktör olarak hangi devletlerin, krizi sonlandırmaya yarayacak girişimlerde bulunduğuna ilişkin bilgi verir. | … | |||||
3. AKTÖR DEVLET MÜDAHALESİ | -Kriz sürecinde üçüncü aktörler olarak devletlerin, krizi sonlandırmak amacıyla yapmış oldukları girişimlerin niteliği hakkında bilgi verir. | |||||||
KRİZİN SONUCU | SONUCUN NİTELİĞİ | -Krizin nasıl sonuçlandıırlmış olduğuna ilişkin bilgi verir. | -Krizin nasıl sonuçlandıırlmış olduğuna ilişkin bilgi verir. | |||||
Zımni Uzlaşı | SONUCUN ŞEKLİ | -Krizin taraflar arasında hangi şekilde sonlandırıldığı hakkında bilgi vermektedir. | Zamanla unutulma | |||||
KRİZ SONRASI STATÜ | -Kriz sonlandırılmış ise kriz sonrası süreçte taraflar arasındaki ilişkilerde nasıl bir statünün ortaya çıktığı hakkında bilgi vermektedir. | Statüko Ante | ||||||
KAYNAK ÖNERİSİ | REFERANS ADI | |||||||
1 | Halit Eren, Batı Trakya Türkleri, İstanbul: Rebel Basım, 1997, | |||||||
2 | Baskın Oran, Türk Yunan İlişkilerinde Batı Trakya Sorunu, Ankara: Bilgi Yayınevi, 1991 | |||||||
3 | “Ethnic Identity: Destroying Ethnic Identity: Destroying Ethnic Identity: The Turks of Greece”, Human Rights Watch Report, August 1990 | |||||||
4 | Baskın Oran, Yunanistan’ın Lozan İhlalleri, Ankara: SAEMK,1999 | |||||||
5 | Fuat Aksu, “Uyuşmazlık-Kriz Sarmalından Algı Değişimine Türkiye-Yunanistan İlişkileri”, Mustafa Kaymakçı ve Cihan Özgün (Ed.), Rodos ve İstanköy Türklüğü, İzmir: RİOTKDD Yay., 2014. | |||||||
6 | ||||||||
7 | ||||||||
8 | ||||||||
9 |