TFPC – ICBP Karşılaştırması

Proje Grubumuzun yapmış olduğu Türkiye’nin doğrudan tarafı olduğu dış politika krizlerinin tasnifi International Crisis Behaviour Projesi’nde yer verdiği Türkiye’nin doğrudan tarafı olduğu dış politika krizleri ile farklılıklar göstermektedir. Aşağıdaki tablodan da görebileceğiniz gibi ICBP’de yer verilen Türkiye’nin dış politika krizleri TFPC’nin dış politika kriz listesinden farklıdır. Bu farklılık TFPC’nin incelediği kriz döneminin 1923 yılından sonraki dönemi kapsamış olmasından, ICBP’nin 2007 sonrasındaki krizlere yer vermemesinden, TFPC’nin ICBP’den farklı olarak kriz tanımında siyasi/diplomatik-askeri krizlerin yanı sıra hukuki, insani krizlere de yer vermiş olmasından kaynaklanmaktadır.


Tablo 1: ICB Projesi – TFPC Projesi Dış Politika Krizleri Türkiye Karşılaştırması
  Türk Dış Politikası Kriz İncelemeleri Proje\’sinde Türkiye\’nin Doğrudan Taraf Olduğu Dış Politika Krizleri International Crisis Behavior Project\’de Türkiye\’nin Doğrudan Taraf Olduğu Dış Politika Krizleri        
DIŞ POLİTİKA KRİZLERİ          
YILLAR TFPC’DEKİ ADI   ICBP’DEKİ ADI TFPC ICBP  
1919   CILICIAN WAR (1919) +  
1920   GREECE-TURKEY WAR I (1920) +  
1921   GREECE-TURKEY WAR II (1921) +  
1922   CHANAK (1922) +  
1924 MUSUL KRİZİ   MOSUL LAND DISPUTE (1924) + +  
1926 BOZKURT LOTUS KRİZİ   +  
1929 KÜÇÜK AĞRI KRİZİ   +  
1935 BULGARİSTAN KRİZİ   BULGARIA-TURKEY (1935) + +  
1936 SANCAK KRİZİ   ALEXANDRETTA (1936) + +  
1940   BALKAN INVASION (1940) +  
1942 STRUMA KRİZİ   +  
1945 SOVYET TALEPLERİ KRİZİ   KARS-ARDAHAN (1945)* + +  
1946   TURKISH STRAITS (1946)* +  
1947   TRUMAN DOCTRINE (1947) +  
1955 6-7 EYLÜL OLAYLARI KRİZİ   +  
1957 SURİYE KRİZİ   SYRIA-TURKEY CONFRONTATION (1957) + +  
1958 IRAK KRİZİ   +  
1963-64 KIBRIS KRİZİ   CYPRUS I (1963) + +  
1964 JOHNSON (MEKTUBU) KRİZİ   +  
1967 KIBRIS KRİZİ   CYPRUS II (1967) + +  
1972-73 AFYON EKİMİ KRİZİ   +  
1974 KIBRIS (ENOSİS) KRİZİ   CYPRUS III (1974) + +  
1974-1980 EGE DENİZİ (NOTAM-FIR) KRİZİ   +  
1974-1976 EGE DENİZİ (KITA SAHANLIĞI) KRİZİ   AEGEAN SEA I (1976) + +  
1981 LİMNİ KRİZİ   +  
1984   AEGEAN SEA II (1984) +  
1984-1990 BATI TRAKYA OLAYLARI KRİZİ   +    
1987 EGE DENİZİ (KITA SAHANLIĞI) KRİZİ   AEGEAN SEA III (1987) + +  
1988-1991 IRAKLI KÜRT SIĞINMACILAR KRİZİ   +  
1989 BULGARİSTAN GÖÇ KRİZİ   +  
1991 ERMENİSTAN (NAHÇİVAN) KRİZİ   +  
1992 MUAVENET KRİZİ   +  
1994 EGE DENİZİ (casus belli) KRİZİ   +  
1996 EGE DENİZİ (KARDAK/IMIA) KRİZİ   AEGEAN SEA IV (1996) + +  
1997 KIBRIS (S300 FÜZELERİ) KRİZİ   CYPRUS-TURKEY MISSILE CRISIS (1998) + +  
1998 SURİYE (ÖCALAN) KRİZİ   SYRIA-TURKEY (1998) + +  
2003 SÜLEYMANİYE BASKINI (ÇUVAL) KRİZİ   +  
2003- DOĞU AKDENİZ MEB KRİZİ   +  
2010- MAVİ MARMARA BASKINI KRİZİ   +  
2011- SURİYE KRİZİ   +  
2014 IŞİD KONSOLOSLUK REHİNE KRİZİ   +  
2014 -2015 SÜLEYMAN ŞAH TÜRBESİ KRİZİ   +  
* Kars-Ardahan ve Turkish Straits krizleri TFPC Projesinde tek bir kriz olarak incelenmektedir. Sovyetler Birliği her iki talebini aynı anda ve aynı kapsamda dillendirdiği için özünde krizi bir bütün olarak değerlendirmek gerektiğini düşünmekteyiz.            
           
Kaynak: ICB Projesi’ne dair veriler icb2v10 veritabanından ve The ICB Data Viewer’dan derlenmiştir. Bkz.; http://www.cidcm.umd.edu/icb/dataviewer/